بسمه تعالی

گروه مهندسی مواد و متالورژی

اطلاعیه دفاع پایان‌نامه کارشناسی ارشد

بررسی سیکل عملیات حرارتی بر ساختار و خواص آلیاژ دوفازی مس آلومینیوم

ارائه دهنده: رضا مددیان

          زمان:     30/7/1402   ساعت 11:30                                          مکان: کلاس 204

استاد راهنما: آقای دکتر امید بیات                           مرتبه علمی:  استادیار          دانشگاه: صنعتی همدان

استاد داور داخلی: آقای دکتر صمد قاسمی               مرتبه علمی: استاد یار        دانشگاه: صنعتی همدان

استاد داور داخلی: آقای دکتر سعید کریمی                 مرتبه علمی: استادیار       دانشگاه: صنعتی همدان

چکیده: آلیاژهای آلومینیوم برنز به دلیل خواص عالی خوردگی، استحکام بالا و خواص سایشی مناسب کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف از جمله صنایع دریایی دارند. این آلیاژها با توجه به قابلیت عملیات حرارتی، خواص متنوعی را ارائه می‌دهند که کاربردهای آن‌ها را بیش از پیش مورد توجه قرار داده است. پژوهش حاضر، بررسی سه آلیاژ آلومینیوم برنز با درصدهای متفاوت از آلومینیوم و آهن می باشد. بدین منظور، ریزساختار اولیه ریختگی و سختی آن، اثرات عملیات حرارتی و نرخ سرمایش، اثرات عملیات حرارتی پیرسازی و خواص مکانیکی آلیاژها مورد بررسی قرار گرفتند. بررسی‌های XRD، SEM مجهز به EDS، میکروسکوپ نوری و سختی سنجی از نمونه‌ها انجام گرفت. مطابق با یافته‌ها تمامی آلیاژها از ریزساختار دوفازی α+β تشکیل شدند. افزودن آهن باعث افزایش سختی آلیاژها شد و آهن به صورت ذرات پراکنده رسوب کرد. آهن همچنین به عنوان نقش جوانه‌زا برای فاز β عمل کرد. همگی آلیاژها به نرخ سرمایش حساسیت نشان دادند و افزایش آلومینیوم باعث تشکیل فازهای ویدمن-اشتاتن در نرخ سرمایش‌های بالا شد. سختی نمونه‌ها با افزایش نرخ سرمایش بالاتر رفت و این مقدار تا بیش از  120%  مشاهده شد. فازهای غنی از آلومینیوم β حین عملیات پیرسازی شروع به انحلال کردند و این مسئله باعث افت خواص سختی آلیاژها شد. رسوب گزاری دینامیک ذرات آهن و انحلال فازهای β نیز در حین آزمون رهایش تنش دیده شد. حضور آهن باعث کاهش استحکام تسلیم نمونه‌ها و افزایش چقرمگی شکست تا میزان 182% شد. همچنین نرخ کارسختی در نمونه‌های آهن‌دار با شیب کمتری دیده شد. یافته‌های این پژوهش به درک بهتری از اثرات عملیات حرارتی بر ریزساختار و خواص مکانیکی منجر شد که بر این اساس یک سیکل بهینه عملیات ترمومکانیکی جهت حصول به خواص مناسب قابل بررسی است.​​​​​​​